Perspektiva

Pojam perspektive odnosi se na prikazivanje iluzije trodimenzionalnosti na površini sa samo dvije dimenzije, kao što je fotografija.

Naš vidni sustav savršeno nam prenosi trodimenzionalnost svijeta koji nas okružuje, ponajprije zahvaljujući tome što imamo dva oka pa dobivamo dvije slike objekta kojeg promatramo i to pod različitim kutovima. Naš mozak stapa te dvije slike u jednu i pri tome nam osigurava trodimenzionalnost viđenog. No ako zatvorimo jedno oko svijet koji nas okružuje ne postaje odjednom dvodimenzionalan. Razlog tome je da postoje i drugi pokazatelji trodimenzionalnosti koji nam omogućavaju simulaciju prostora oko nas na slikama i fotografijama, a u konačnici i na filmu odnosno videu. Pogledajmo ukratko koji sve pokazatelji trodimenzionalnosti postoje.

Linearna perspektiva - konvergencija paralelnih linija i ravnina (detalj A)

Zračna perspektiva - gubitak intenziteta, oštrine i kontrasta – pojava plave dominante (detalj B)

Gradijent teksture i uzorka - teksture i uzorci s udaljenošću postaju manji i gušće pakirani (detalj C – na drveću koje je bliže bolje se uočava lišće)

Prekrivanje - bliži objekt prekriva dalji (detalj C – drvo prekriva zgradu)

Sjene - daju dojam prostora i povećavaju izražajnost forme i teksture (detalj D)

Promjena veličine - udaljeniji objekti nam izgledaju manji (E – udaljeniji stupovi su manji)

Vertikalna dislokacija - objekti koji su od nas udaljeni obično su smješteni na višoj poziciji u vizualnom polju (E – osnovica udaljenijih stupova je više u vidnom polju)

U fotografiji postoji još jedan način na koji koristimo pojam perspektiva, radi se o razlici koja nastaje u izgledu fotografija snimljenih objektivima različitih žarišnih duljina, pa tako kažemo da širokokutni objektivi naglašavaju perspektivu, da je uskokutni komprimiraju, a da normalni objektivi prikazuju perspektivu onakvom kakvu smo je navikli gledati golim okom.